Wągry: czym są? Przyczyny i leczenie wągrów

Wągry, znane również jako zaskórniki, to jedna z najbardziej powszechnych i uciążliwych zmian skórnych, które spotykają ludzi na całym świecie. Są to drobne, ciemne wykwity powstające na skórze w wyniku zablokowania ujścia mieszka włosowego, które zawiera gruczoł łojowy. Gruczoły te produkują sebum – substancję oleistą odpowiedzialną za nawilżenie i ochronę skóry. Proces powstawania wągrów rozpoczyna się, gdy nadmiar sebum łączy się z martwymi komórkami naskórka, które nie zostały odpowiednio złuszczone. Ta mieszanka zatyka ujście mieszka włosowego, tworząc środowisko sprzyjające namnażaniu się bakterii, takich jak Propionibacterium acnes.

Wągry przyjmują dwie postacie: otwarte (czarne) i zamknięte (białe). Czarne wągry to zaskórniki otwarte, które mają charakterystyczny ciemny kolor, spowodowany utlenieniem melaniny, barwnika występującego w sebum, na powierzchni skóry. Nie jest to wynik brudu, jak często się sądzi. Białe wągry, zaskórniki zamknięte, są pokryte cienką warstwą naskórka, co sprawia, że mają biały lub żółtawy kolor. W przeciwnym razie mechanizm powstawania obu rodzajów wągrów jest taki sam.

Przyczyny powstawania wągrów

Wągry mogą powstawać z różnych przyczyn, a zrozumienie tych czynników jest kluczem do skutecznej walki z tym problemem skórnym. Jednym z głównych czynników sprzyjających powstawaniu wągrów jest zanieczyszczenie skóry, które może być spowodowane kurzem, dymem czy innymi zewnętrznymi czynnikami. Zanieczyszczenia te mogą zatykać ujścia mieszka włosowego, sprzyjając gromadzeniu się sebum i martwych komórek naskórka, co prowadzi do powstawania zaskórników.

Nadmierna produkcja sebum to kolejna przyczyna powstawania wągrów. Sebum jest naturalnym olejem wytwarzanym przez gruczoły łojowe, mającym na celu nawilżenie i ochronę skóry. W przypadku nadmiernej produkcji sebum, zwiększa się prawdopodobieństwo zatykania mieszka włosowego i tworzenia wągrów. Czynniki takie jak zmiany hormonalne, szczególnie podczas dojrzewania, ciąży czy stosowania niektórych leków, mogą wpływać na produkcję sebum.

Stres również może przyczynić się do powstawania wągrów, ponieważ wpływa na równowagę hormonalną organizmu, co z kolei może prowadzić do zwiększonej produkcji sebum. Ponadto, nieodpowiednie produkty kosmetyczne, takie jak tłuste kremy czy olejki, mogą zatykać pory, nasilając problem.

Nieprawidłowa higiena skóry, taka jak zbyt rzadkie lub zbyt częste mycie twarzy, może również prowadzić do powstawania wągrów. Zbyt częste mycie twarzy może powodować przesuszenie skóry, co z kolei może skłonić gruczoły łojowe do produkcji większej ilości sebum, zwiększając ryzyko zaskórników. Z drugiej strony, zbyt rzadkie mycie twarzy może prowadzić do nagromadzenia martwych komórek naskórka i zanieczyszczeń, które również sprzyjają powstawaniu wągrów.

Warto wspomnieć, że genetyka odgrywa istotną rolę w powstawaniu wągrów. Osoby z rodziny, w której występują problemy skórne, mogą być bardziej podatne na wągry i trądzik. W takim przypadku zwrócenie szczególnej uwagi na pielęgnację skóry oraz konsultacja z dermatologiem może okazać się niezbędna.

Otwarte i zamknięte wągry – czym się różnią?

Wągry dzielą się na dwa główne rodzaje: otwarte (czarne) i zamknięte (białe), które różnią się zarówno pod względem wyglądu, jak i struktury. Warto poznać te różnice, aby lepiej zrozumieć, jak radzić sobie z tym powszechnym problemem skórnym.

Otwarte wągry, czyli zaskórniki otwarte, są łatwo rozpoznawalne dzięki swojemu charakterystycznemu czarnemu kolorowi. Ten kolor wynika z utlenienia melaniny, naturalnego barwnika występującego w sebum, na powierzchni skóry. W przypadku zaskórników otwartych, ujście mieszka włosowego pozostaje otwarte, co prowadzi do zetknięcia się mieszanki sebum i martwych komórek naskórka z powietrzem, powodując utlenienie i zmianę koloru na czarny. Ważne jest, aby pamiętać, że czarny kolor wągrów otwartych nie jest spowodowany brudem, lecz wynika z procesu utlenienia.

Zamknięte wągry, czyli zaskórniki zamknięte, mają biały lub żółtawy kolor i są mniej widoczne na powierzchni skóry. Różnią się od zaskórników otwartych tym, że ujście mieszka włosowego jest zamknięte przez cienką warstwę naskórka. W rezultacie, mieszanka sebum i martwych komórek naskórka zostaje uwięziona pod skórą, tworząc charakterystyczne białe krostki. W zaskórnikach zamkniętych nie dochodzi do utlenienia melaniny, dlatego zachowują one jasny kolor.

Wągry a trądzik: Jakie jest powiązanie i jak leczyć problem?

Wągry są często mylone z trądzikiem, ponieważ oba problemy skórne mają swoje podłoże w zablokowaniu ujścia mieszka włosowego przez nadmiar sebum i martwe komórki naskórka. W rzeczywistości, wągry są jednym z objawów trądziku, zwłaszcza trądziku pospolitego (acne vulgaris), który jest najbardziej rozpowszechnioną postacią tej choroby skórnej. Powiązanie między wągrami a trądzikiem polega na tym, że oba te stany mogą prowadzić do stanów zapalnych, zaczerwienienia i infekcji, jeśli nie są odpowiednio leczone.

W walce z wągrami i trądzikiem kluczowe jest zrozumienie, że oba problemy mają wspólne przyczyny i często współistnieją. Leczenie wągrów może pomóc również w leczeniu trądziku, ale każdy przypadek jest indywidualny i wymaga dostosowania strategii leczenia do konkretnych potrzeb pacjenta.

Jak pozbyć się wągrów? Domowe sposoby i profesjonalne zabiegi kosmetyczne

Pozbycie się wągrów może być wyzwaniem, ale istnieje wiele sposobów zarówno domowych, jak i profesjonalnych, które mogą przyczynić się do poprawy kondycji skóry. Oto kilka polecanych metod.

Domowe sposoby

• Oczyszczanie skóry: Regularne mycie twarzy łagodnym, beztłuszczowym środkiem oczyszczającym może pomóc w zapobieganiu powstawaniu wągrów. Zaleca się oczyszczanie skóry rano i wieczorem.
• Eksfoliacja: Delikatne złuszczanie skóry 1-2 razy w tygodniu może pomóc w usunięciu martwych komórek naskórka i zapobiec zatykaniu porów. Można użyć peelingów mechanicznych lub chemicznych, takich jak AHA (alfa-hydroksykwasy) czy BHA (beta-hydroksykwasy), które pomagają w odświeżeniu skóry i zmniejszeniu wągrów.
• Maseczki glinkowe: Maseczki z glinki, zwłaszcza z glinki bentonitowej lub zielonej, mogą pomóc w absorpcji nadmiaru sebum i oczyszczeniu porów. Stosuj maseczki raz lub dwa razy w tygodniu, ale unikaj przesuszania skóry.
• Parowanie twarzy: Parowanie twarzy może pomóc w otwarciu porów i ułatwieniu ich oczyszczania. Można to zrobić, przysiadając nad misą z gorącą wodą i przykrywając głowę ręcznikiem na kilka minut. Należy jednak zachować ostrożność, aby nie poparzyć skóry.

Profesjonalne zabiegi kosmetologiczne

• Oczyszczanie manualne: W profesjonalnym gabinecie kosmetycznym, kosmetolog może przeprowadzić manualne oczyszczanie twarzy, które polega na delikatnym usuwaniu wągrów za pomocą specjalnych narzędzi. Jest to bezpieczny sposób pozbycia się wągrów, pod warunkiem, że zostanie wykonany przez wykwalifikowanego specjalistę.
• Mikrodermabrazja: Jest to zabieg mechanicznego złuszczania skóry, który może pomóc w usunięciu martwych komórek naskórka i zredukowaniu liczby wągrów. Mikrodermabrazja jest wykonywana przez profesjonalistów w gabinecie kosmetycznym.
• Peelingi chemiczne: Peelingi chemiczne stosowane w gabinecie kosmetycznym mają wyższe stężenia kwasów, takich jak kwas salicylowy czy glikolowy, które pomagają w złuszczaniu skóry i oczyszczaniu porów. W przypadku wągrów i łagodnego trądziku, peelingi chemiczne mogą przynieść znaczące rezultaty. Zabiegi te powinny być wykonywane przez wykwalifikowanego specjalistę, który dobierze odpowiedni rodzaj peelingu oraz stężenie kwasów w zależności od potrzeb i typu skóry.
• Terapie światłem: Terapie światłem, takie jak fototerapia niebieskim światłem LED, mogą pomóc w zwalczaniu bakterii odpowiedzialnych za trądzik i zmniejszyć stan zapalny skóry. Tego rodzaju terapie są dostępne w gabinetach kosmetycznych i dermatologicznych. Terapia światłem może być stosowana samodzielnie lub w połączeniu z innymi zabiegami, takimi jak peelingi chemiczne czy mikrodermabrazja.

Ważne jest, aby pamiętać, że pozbycie się wągrów może zająć czas i wymagać cierpliwości. Zarówno domowe, jak i profesjonalne metody leczenia mogą przynieść dobre rezultaty, ale należy pamiętać, że każda osoba jest inna i może reagować na różne metody w różny sposób. W przypadku trudności z pozbyciem się wągrów lub nasilającego się trądziku, warto skonsultować się z dermatologiem, który pomoże dobrać odpowiednią strategię leczenia indywidualnie dostosowaną do potrzeb pacjenta.

Ochrona przed powstawaniem wągrów: codzienna pielęgnacja skóry

Kluczem do skutecznej ochrony przed powstawaniem wągrów jest właściwa codzienna pielęgnacja skóry. Poniżej przedstawiamy kilka ważnych kroków, które pomogą w utrzymaniu zdrowej i promiennej cery, jednocześnie minimalizując ryzyko wystąpienia wągrów:

• Oczyszczanie: Mycie twarzy rano i wieczorem za pomocą łagodnego, beztłuszczowego środka oczyszczającego pomoże usunąć nadmiar sebum, zanieczyszczenia i martwe komórki naskórka. Unikaj mycia twarzy zbyt często, aby nie przesuszyć skóry.
• Nawilżanie: Nawilżanie skóry po oczyszczeniu jest niezbędne, nawet jeśli masz cerę tłustą. Wybieraj produkty niekomedogenne, które nie zatykają porów i dostarczają odpowiedniego nawilżenia.
• Eksfoliacja: Delikatne złuszczanie skóry 1-2 razy w tygodniu, przy użyciu peelingów mechanicznych lub chemicznych, może pomóc w usunięciu martwych komórek naskórka, zapobiegając zatykaniu porów.
• Ochrona przeciwsłoneczna: Stosowanie kremu z filtrem przeciwsłonecznym o szerokim spektrum działania (SPF 30 lub wyższym) każdego dnia jest niezbędne, aby chronić skórę przed szkodliwym promieniowaniem UV, które może nasilać problemy skórne, takie jak trądzik czy przebarwienia.
• Unikaj dotykania twarzy: Staramy się unikać dotykania twarzy nieumytymi rękoma, które mogą przenosić bakterie, tłuszcz i brud na skórę, prowadząc do zatykania porów.
• Wybieraj właściwe kosmetyki: Stosuj niekomedogenne kosmetyki do makijażu i pielęgnacji, które nie zatykają porów i nie powodują powstawania wągrów.

Pamiętaj, że każda skóra jest inna, dlatego warto eksperymentować z różnymi produktami i metodami pielęgnacji, aby znaleźć najbardziej odpowiednią rutynę dla siebie. W przypadku problemów z wągrami czy trądzikiem, warto skonsultować się z dermatologiem, który pomoże dobrać odpowiednie produkty i strategie pielęgnacji dopasowane do potrzeb Twojej skóry.

Czy wągry są szkodliwe dla zdrowia? Prawda czy fałsz?

Choć wągry mogą być nieestetyczne i irytujące, nie są one bezpośrednio szkodliwe dla zdrowia. Wągry są wynikiem zablokowania porów przez nadmiar sebum i martwe komórki naskórka, ale nie stanowią zagrożenia dla ogólnego stanu zdrowia. W rzeczywistości, wągry są dość powszechne i większość osób doświadcza ich w pewnym momencie życia, zwłaszcza w okresie dojrzewania, kiedy poziom hormonów może prowadzić do zwiększonej produkcji sebum.

Jednakże, istnieje pewne ryzyko związane z niewłaściwym postępowaniem z wągrami, takim jak ich wyciskanie w domowych warunkach. Wyciskanie wągrów może prowadzić do uszkodzenia skóry, zakażeń, blizn czy nawet rozprzestrzeniania się bakterii, co może skutkować powstawaniem nowych zmian trądzikowych. Dlatego warto zachować ostrożność i nie próbować wyciskać wągrów na własną rękę, zwłaszcza jeśli są głęboko osadzone w skórze.

W przypadku utrzymujących się wągrów lub nasilającego się trądziku, warto skonsultować się z dermatologiem, który może zalecić odpowiednie metody leczenia i pielęgnacji skóry. Staranna pielęgnacja i właściwe leczenie mogą pomóc w uniknięciu ewentualnych powikłań związanych z wągrami i trądzikiem. W związku z tym, można stwierdzić, że wągry same w sobie nie są szkodliwe dla zdrowia, ale niewłaściwe postępowanie z nimi może prowadzić do niepożądanych konsekwencji dla skóry.

Sabina Zagała

Magister kosmetologii. Ukończyła Wyższą Szkołę Fizjoterapii we Wrocławiu. Posiada wieloletnie doświadczenie, które zdobyła, pracując w renomowanych klinikach, a także jako wykładowca w policealnej szkole. Założycielka inharmony.pl